بسم الله الرّحمن الرّحیم
پیمایش دره سنقز
درگز - استان خراسان رضوی
زمان اجرای برنامه: خرداد1403
دره سنقز، دره ای زیبا، بکر، پر آب و البته، کمتر شناخته شده ایست که در دل طبیعت هزارمسجد، جای گرفته است. این دره، به لحاظ عمق، طولانی ترین دره هزارمسجد و به لطاظ آب، همانند دره لائین و ایدلیک، جزو سه دره پر آب منطقه هزارمسجد، به حساب می آید. پوشش گیاهی این دره نیز همانند سایر مناطق هزارمسجد، درخت جنگلی ارس می باشد. وجود چندین آبشار فصلی و غیر فصلی در این دره، به زیبایی های آن، افزوده است. همچنین طبیعت این دره، بسیار متونع می باشد، به طوری که برخی از قسمت های آن عریض و برخی از قسمت های آن، بسته و تنگ می باشد؛ و نیز برخی از قسمت های آن، پر پوشش و برخی دیگر، کم پوشش می باشد. این دره، از ارتفاع 1440متری، آغاز و تا ارتفاع 2800متری، امتداد پیدا می کند. برخی از محلی ها، به این دره، دره میلان هم می گویند.
در یک جمله باید گفت که چون به لحاظ جغرافیایی، دره سنقز، در دل منطقه هزارمسجد، واقع شده است، طبیعت آن هم، یک طبیعت ناب هزارمسجدی می باشد.
پیمایش این دره پرآب و طولانی، هرچند بسیار جذاب و دوست داشتنی است و چشم اندازهای منحصربفردی را به همراه دارد، اما چالش های خاص خودش را نیز به دنبال خواهد داشت. در پیمایش این دره، بارها و بارها، باید از این سمت رودخانه به سمت دیگر آن پرید و در بعضی از قسمت ها که این پرش ها، مقدور نمی باشد، باید دل به آب زد و بعضاً تا زانو فرو رفت. مخصوصاً در شرایطی که هوا ابری و سرد باشد و شما باید در کل سه روز برنامه، با جوراب و کفش خیس، پیمایش کنید.
من به همراه یکی از دوستان، ابتدا در ساعت 10صبح، با اتوبوس، از مشهد، راهی قوچان شده و از آن جا با یک سواری، به سه راهی درگز-کپکان-امام قلی می رویم. سپس از آن جا با یک نیسان، خودمان را به روستای کپکان و از آن جا نیز با یک نیسان دیگر و درحالی که هوا رو به تاریکی است، خودمان را به روستای دوآبی سفلی می رسانیم. از آن جا نیز با یک سواری، راهی آخرین روستای منطقه، یعنی سنقز بالا می شویم.
فاصله مشهد تا قوچان، 130کیلومتر و فاصله قوچان تا سه راهی درگز-کپکان-امام قلی، 30کیلومتر و فاصله سه راهی تا روستای کپکان، 38کیلومتر و فاصله روستای کپکان تا روستای دوآبی سفلی، 32کیلومتر و از روستای دوآبی سفلی تا روستای سنقز بالا نیز، 8کیلومتر مسافت می باشد. مسافت روستای کپکان تا روستای سنقز نیز خاکی است.
این منطقه به دلیل این که از لحاظ جغرافیایی، پرت و دورافتاده است، یک روز کامل، زمان ما را می گیرد تا ما خودمان را به هر شکل ممکن، به منطقه و روستای سنقز برسانیم. نهایتاً در ساعت 9شب، به روستای سنقز بالا رسیده و در مسجد آن، استراحت می کنیم.
تصاویر مسافت پیمایش شده در این برنامه سه روزه
آغاز روز اول برنامه
در ساعت 6صبح، با کوله های سنگینی که بر دوش داریم، پیمایش دره را آغاز می کنیم.
مختصات روستای سنقز بالا با ارتفاع 1440متر:
N 37.06.055 E 059.12.086
دمای روز روستای سنقز بالا: 17+ دمای شب روستای سنقز بالا: 7+
طبیعت بهاری روستای سنقز بالا
پس از 2ساعت پیمایش، به اولین آبشار فرعی منطقه به نام آب شور، می رسیم که به شکل زیبایی، از سینه کوه، به پایین، سرازیر می گردد.
در ساعت 9صبح، استراحت 30دقیقه ای جهت صرف صبحانه و سپس پیمایش ادامه مسیر.
در ساعت 12ظهر، به دومین آبشار فرعی دره سنقز می رسیم، به نام آبشار خشکه که بسیار مرتفع و البته زیبا می باشد.
پس از بازدید از آبشار خشکه، پیمایش دره سنقز را ادامه می دهیم.
رفته رفته دره، تنگ تر و باریک تر شده و این نشانه ایست بر این که طبیعت و چشم انداز دره، زیبا تر می گردد.
نمایی از یک درخت ارس با تنه ای عظیم
در ساعت یک ظهر، هوا ابری می شود.
این قسمت از دره که شباهت زیادی با درۀ شمخال دارد.
و این به آب زدن ها و از رودخانه گذرکردن ها که رفته رفته، کاری بس طاقت فرسا ملال آور می شود.
نمایی از یک آبشار کوچک در منطقه
آبشاری دیگر در منطقه
پس از پیمایش 14کیلومتری از روستا در ساعت 2ظهر، به آبشار اصلی دره، یعنی آبشار میلان می رسیم.
ابتدا آبشار اول، رخ نمایی می کند با چشم اندازی فوق العاده زیبا و تماشایی و وصف ناشدنی
پس از بازدید از آبشار اول، حالا نوبت به بازدید از آبشار دوم می رسد.
نمای آبشار دوم با ارتفاع 15متر
ادامه پیمایش دره از قسمت آبشار دوم، ممکن نیست و ما مجبور می شویم از 50متر، عقب تر، از مسیری پر شیب، بالا رویم و پس از پشت سرگذاشتن آبشار، به سمت رودخانه، سرازیر شده و پیمایش دره را ادامه دهیم.
فضای زیبا و خیره کننده بالای آبشار
طبیعت زیبای منطقه
آبشاری کوچک در منطقه
در ساعت 3عصر، یک ساعت استراحت، جهت صرف ناهار و نماز و سپس ادامه پیمایش
در میانه راه، به آبشاری دیگر برمی خوریم که البته به بلندای آبشار میلان نمی باشد.
آبشاری دیگر در منطقه
پس از پیمایش 12کیلومتری از آبشارها، در ساعت8 و درحالی که هوا تاریک و البته بسیار سرد شده است، به یکی از محله های عشایری منطقه، به نام محله آب باریک، می رسیم که فضای مناسبی برای شبمانی دارد.
مقدار مسافت پیمایش شده در روز اول برنامه: 26کیلومتر در مدت زمان 14ساعت مقدار ارتفاع صعود شده در روز اول: 1100متر
این آمار نشان می دهد که روز سخت و پر تلاشی را پشت سرگذاشته ایم که البته با کوله کشی هم همراه بوده است.
مختصات محله آب باریک با ارتفاع 2250متر:
N 37.02.423 E 059.14.396
دمای روز محل شبمانی: 13+ دمای شب محل شبمانی: 2+
آغاز روز دوم برنامه
طبیعت زیبای محله آب باریک
طبق برنامه قرار است ما امروز، ابتدا خودمان را به دوآبی رسانده و پس پیمایش دره سمت راست و گذر از چند اولنگ، وارد دره سمت چپ شده و از آن جا نیز، خودمان را به دوآبی و نهایتاً به محل شبمانی برسانیم و مجدداً در این مکان، شب را به صبح برسانیم.
برخلاف پیمایش روز اول که با کوله کشی همراه بود، در روز دوم، کوله ها را در همین محله عشایری قرار داده و با کوله های سبک، در ساعت 7صبح، پیمایش دره را آغاز می کنیم.
پس از 2ساعت پیمایش، در ساعت 9صبح، به دوآبی می رسیم که در ارتفاع 2370متری قرار دارد. مسافت محل شبمانی تا دوآبی، 8کیلومتر می باشد.
مختصات دوآبی با ارتفاع 2370متر:
N 37.01.294 E 059.12.946
در کنار این دوآبی، یک محله عشایری وجود دارد که در مجاور آن، برای صرف صبحانه، توقف می کنیم.
پس از صرف صبحانه طبق برنامه، وارد دره سمت راست شده و پیمایش آن را آغاز می کنیم.
رفتن در دل طبیعت و مکان های بکر، دیدن چنین صحنه هایی از طبیعت وحشی منطقه را به همراه می آورد.
پس از پیمایش 2کیلومتری از دوآبی، در دره سمت راست، به تنگه ای زیبا و تماشایی می رسیم که فوق العاده جذاب و دیدنی است.
پس از عبور از این تنگه، پیمایش دره را ادامه می دهیم.
رفته رفته و با افزایش ارتفاع، از عمق و پوشش گیاهی دره، کاسته می گردد.
طبیعت دره، کاملاً دگرگون شده و دیگر، خبری از جنگل ارس، نمی باشد.
پس از پیمایش 8کیلومتری از تنگه، در ساعت 9صبح، به اولنگ چهل چشمه، در ارتفاع 2615متری می رسیم.
این جا، آخرین نقطه ایست که در این دره، چشمه آب، وجود دارد.
پس از توقفی کوتاه و برداشتن آب، پیمایش دره را از سر می گیریم.
دره ای که برخی از قسمت های آن، با آن حجم شدید آب، همراه بود، که گذر از آن را دشوار کرده بود، اما این قسمت از دره، که حتی فاقد یک جوی کوچک آب هست و این نشانگر همان تنوع طبیعت منطقه می باشد.
پس از پیمایش 7کیلومتری از اولنگ چهل چشمه، در ساعت یک ظهر، به یک پدیده غیر منتظره می رسیم و آن هم سد چشمه قلی می باشد.
سدی زیبا و تماشایی که با ارتفاع 2735متر، در منطقه ای بکر و گمنام، قرار گرفته است.
مختصات سد چشمه قلی با ارتفاع 2735متر:
N 36.57.879 E 059.18.628
جالب این جاست از کنار این سد، قله هزارمسجد، به راحتی دیده می شود.
پس از استراحتی کوتاه و کیف کردن از تماشای منظره سد، به سمت اولنگ قره داغ، حرکت می کنیم.
نمای قله هزارمسجد از چشم انداز سد چشمه قلی
قله هزارمسجد
در ساعت 2ظهر، به اولنگ قره داغ، در ارتفاع 2830متری می رسیم که در زیر قله هزارمسجد، قرار دارد.
بدون هیچ توقفی اولنگ قره داغ را به سمت اولنگ مراد، ترک می کنیم.
مسیر بین این دو اولنگ، 2کیلومتر می باشد و گردنه بین این دو اولنگ نیز، 2950متر، ارتفاع دارد.
ما پس از پشت سرگذاشتن این گردنه، که مرتفع ترین بخش پیمایش ما در این برنامه، می باشد، به سمت اولنگ مراد، سرازیر می شویم.
اولنگ مراد
تصویر دریای ابری که از پیرامون اولنگ مراد، دیده می شود.
در ساعت 3ظهر، به اولنگ مراد، با ارتفاع 2885متر، رسیده که به دلیل ارتفاع بالای آن، یخچال های آن، هنوز آب نشده است.
مختصات اولنگ مراد با ارتفاع 2885متر:
N 36.59.304 E 059.20.699
با پشت سرگذاشتن اولنگ مراد، به سمت اولنگ مزل سفید، حرکت می کنیم.
در ساعت 4عصر، به اولنگ مزل سفید با ارتفاع 2820متر، می رسیم.
از این جا به بعد، وارد دره ای می شویم که منتهی به دوآبی می گردد.
در این دره هم، چندین محله عشایری وجود دارد.
درحالی که هنوز به نیمه مسیر اولنگ مزل سفید به دوآبی نرسیده ایم، شب از راه فرا می رسد و از آن جایی که ما باید برای شبمانی، خودمان را به محل کمپ و کوله ها برسانیم، پیمایشی سخت و طاقت فرسایی، در پیش خواهیم داشت.
نهایتاً در ساعت 9شب به دوآبی و در ساعت 11شب، پس از پیمایش طاقت فرسای 59کیلومتری، جنازه وار، به محل کمپ، در محله آب باریک می رسیم.
مقدار مسافت پیمایش شده در روز دوم برنامه: 59کیلومتر در مدت زمان 16ساعت مقدار ارتفاع صعود شده در روز دوم: 1030متر
آغاز روز سوم برنامه
روز سوم برنامه را در حالی شروع می کنیم که دو روز پر فشار و طاقت فرسا را پشت سر گذاشته ایم. به دلیل فرسودگی و خالی کردن عضله های ساق پاها، حرکت ما در روز سوم، به کندی انجام می گیرد.
در ساعت 8صبح، با جمع کردن چادر و کوله ها، محله عشائری آب باریک را که دو شبمانی در آن جا داشتیم را به سمت روستا، ترک می کنیم.
طبیعت بهاری محله آب باریک
تصاویر زیبای دره در مسیر بازگشت
در ساعت11، استراحتی کوتاه جهت صرف صبحانه و سپس ادامه پیمایش
نمایی از یک آبشار کوتاه در دره
طبیعت زیبا و چشم نواز منطقه
در ساعت یک ظهر، مجدداً به آبشار میلان می رسیم.
در ساعت 3عصر، استراحتی یک ساعته، جهت صرف ناهار و نماز و سپس ادامه پیمایش
درحالی که هوا رو به تاریکی می گذارد، به آبشار خشکه می رسیم.
نهایتاً در ساعت 10شب و درحالی که دیگر نایی برای ما نمانده است به روستای سنقز رسیده و این برنامه سه روزه چالشی و ماجراجویانه و البته فرسایشی، با تمام بالا و پایین هایی که همراه داشت، به پایان می رسد.
مقدار مسافت پیمایش شده در روز سوم برنامه: 26کیلومتر در مدت زمان 14ساعت مقدار ارتفاع صعود شده در روز سوم: 300متر
مقدار مسافت پیمایش شده در کل برنامه: 111کیلومتر در مدت زمان 44ساعت مقدار ارتفاع صعود شده در کل برنامه: 2430متر
درپایان از دوست عزیز بابت همراهی در این برنامه پرچالش و سعه صبری که به خرج داد، تشکر می کنم.
و اما در پایان...
دیباچه گلستان سعدی:
منّت خدای را عزّوجلّ که طاعتش، موجب قربت است و به شکر اندرش، مزید نعمت؛ هر نفسی که فرو می رود، ممدّ حیات است و چون بر می آید، مفرّح ذات؛ پس در هر نفسی، دونعمت موجود است و بر هر نعمتی، شکری واجب.
لطفاً برای مشاهدۀ سایر سفرنامه های من در استان خراسان رضوی، اینجا را کلیک نمایید.
لطفاً برای مشاهدۀ سایر سفرنامه های من در ایران، اینجا را کلیک نمایید.
در صورت تمایل به مشاهدۀ صفحه درباره من، اینجا را کلیک نمایید.